De impact van pesten

Ervaring met fysiek geweld op de basisschool

Ik herinner het mij nog goed. Het was een doodgewone middagpauze in de winter van 2004. Het had wat gesneeuwd en we waren met de klas buiten. Voor de verandering besloot ik mee te willen doen aan een potje voetbal, in plaats van mijzelf af te zonderen. Op het moment dat ik naar de groep voetballende kinderen liep, zag ik uit mijn ooghoek dat er twee jongens op mij af kwamen rennen. Ik zag dat ze het op mij gemunt hadden en besloot te vluchten. Ik was een mollig kind en mijn conditie was niet al te best, dus ik werd al snel ingehaald. De jongens pakten mij beet en haalden mij naar de grond. Eén van de twee kroop bovenop mij en hij hield mij in een houdgreep. Ik lag hulpeloos op de grond. De leider van de twee drukte met zijn beide handen mijn keel dicht. De ander riep naar de klasgenootjes die in de buurt stonden dat zij moesten komen kijken. Al snel kwamen alle andere voetballende kinderen in een kring om mij heen staan. Allemaal stonden ze de twee pestkoppen toe te juichen. Ik hoorde gejuich, geschreeuw en geklap. Niemand hielp mij. Nu nog kan ik de koude grond onder mij voelen en voel ik de ogen van alle omstanders in mij prikken. Ik kon mij niet meer verzetten en besloot mij aan deze situatie over te geven. Ik kreeg geen lucht meer en mijn omgeving vervaagde. Blijkbaar hadden de pestkoppen door dat dit gevaarlijk begon te worden en vervolgens hield de leider op met mijn keel dicht te drukken. Zo snel en onverwachts dat ze op mij af kwamen rennen, waren ze ook weer verdwenen. Daar lag ik dan, totaal overdonderd door wat mij net was overkomen. Alleen mijn beste vriendin had geprobeerd mij te helpen, maar niemand anders. Zij probeerde de overblijfouders in te lichten, maar die twee vrouwen waren te druk in gesprek over hun privéleven. Zij hadden geen oog gehad voor wat er zich praktisch naast zich had afgespeeld. Mijn beste vriendinnetje was niet opgewassen tegen zo’n grote groep sensatiezoekers, die het allemaal maar al te grappig vonden dat ik werd gewurgd.

Ervaringen omtrent pesten op de middelbare school

Tijdens de onderbouwperiode van de middelbare school werd ik minder gepest, maar het speelde helaas altijd nog wel op de achtergrond mee. Gymnastiek was bijvoorbeeld altijd een probleem. Ik was wat zwaarlijviger, onhandig en niet de snelste. Ik werd dus met tegenzin als laatste gekozen. Ik kreeg dan wel eens nare opmerkingen naar mijn hoofd, zoals: “ze is ook te dik om te kunnen rennen!” en: “Ze is zo vet als een varken. Je moet haar niet kiezen, want dan heb je geen kans meer om te winnen.” Dit soort opmerkingen was ik gewend om te krijgen vanuit de basisschool, maar niet al het pestgedrag leek op dat van de lagere school. Zo maakte ik voor het eerst kennis met het fenomeen ‘roddelen’, iets waar de meiden op mijn school graag tijd aan besteedden. Via, via moest ik dan te horen krijgen wat voor opmerkingen over mijn postuur de klas rond waren gegaan. Helaas bleef het niet bij roddelen en gingen deze leerlingen mij ook wel eens te lijf. De volgende gebeurtenis staat mij nog goed bij. Tijdens een van de schoolpauzes wilde ik een snack uit de snoepautomaat halen, die in de aula stond. Nog voordat ik het zag aankomen, werd ik hard geduwd. Ik viel bijna achterover en de Snickers, die ik had willen eten, van mij afgepakt. De meiden giechelden en zeiden heel hard: “We doen dit voor je eigen bestwil, dikkertje, anders word je nog vetter.” Omstanders lachten mij uit en maakten de situatie nog erger door naar mij te wijzen, te lachen en naar anderen te schreeuwen om te komen kijken. Deze gebeurtenis bleef mij de weken die volgden achtervolgen. Er werden regelmatig grappen over mijn poging om snoep uit de automaat te halen. Zo gooide een groepje jongens snoep op mij en zeiden ze: “Hier vetzak eet dit ook nog maar op, want dan word je nog dikker en dat is toch wat je wilt?” Ook hielden ze vaak hun snack voor mijn neus en dan zeiden ze: “Jammer voor je speknek, jij bent al dik genoeg.” Door dit soort situaties was ik op mijn hoede voor pesterijen. Ik was bang om aangevallen te worden, of emotioneel pijn gedaan te worden.

Pesten door docenten

Zelfs leraren hadden het nu op mij gemunt. In een les Engels was er een opdracht waarin varkentjes stonden afgebeeld. Mijn leraar Engels zei: “Nou Sanne, omdat jij lijkt op het grootste roze biggetje, mag jij de volgende vraag beantwoorden.” De hele klas lag dubbel en ik voelde mij zo vernederd! Ik kon er met mijn hoofd niet bij dat een docent zoiets zei. De hele klas moest lachen en ik werd weken lang het dikke, roze biggetje genoemd. Er werd naar mij geknord door leerlingen als ik de gang door liep en ik werd nageroepen en -gewezen.

En zo zijn er tal van pestervaringen op de middelbare school die mij lang zijn blijven achtervolgen.

Impact op mijn huidige leven

Ik ben Sanne, 27 jaar. Ik heb inmiddels een fantastische partner getroffen en ik ben moeder van een zoontje van 2,5 en een dochter van 2 maanden oud. Zo’n 10 jaar geleden bleek dat het jarenlang gepest worden wel de nodige littekens had achtergelaten. Zo heeft het sterk mijn relatiekeuze beïnvloed rond mijn zeventiende levensjaar. Ik wilde graag gezien worden en bij iemand horen. Ik liet makkelijk anderen over mijn grenzen heen gaan, uit gebrek aan eigenwaarde. Ik koos niet voor partners die goed voor mij waren, maar zij kozen mij. Ik wilde het dan graag zo goed mogelijk voor de ander doen, waardoor ik makkelijk te manipuleren en misleiden was. Ook kreeg ik te maken met seksueel misbruik.

Het pesten in combinatie met het meemaken van misbruik zorgde ervoor dat ik PTSS ontwikkelde. Hiervoor heb ik EMDR-therapie gevolgd. Ik heb mijn pestverleden redelijk goed een plekje kunnen geven, door er met naasten en tijdens de EMDR over te praten.

Zelfs nu ik inmiddels 27 jaar ben, merk ik nog steeds dat ik op mijn hoede ben als ik langs een groep (jongeren) moet lopen op straat. Ook heb ik moeite met nieuwe sociale contacten en sociale situaties. Ik ben dan erg onzeker en met mijn uiterlijk bezig. Ik ben erg zelfbewust. Gelukkig krijg ik ook dat steeds meer onder controle.

Hoe heb ik het pesten een plekje kunnen geven?

• Ik hield de pestervaringen bij in een dagboekje. Het van mij af schrijven hielp mij om de pesterijen een plekje te geven en te verwerken.
• Ik heb geleerd dat ik mijzelf en de ervaringen serieus moest nemen en het niet moet bagatelliseren. (h)erkenning bij en door anderen hielp mij ook erg.
• Het hielp mij om naasten in vertrouwen te nemen. Ik praatte veel over het pesten met mijn ouders en een beste vriendin.
• Op latere leeftijd heb ik (EMDR-)therapie gevolgd om de pesterijen een plekje te geven en in het verleden te kunnen laten.
• Mindfulness en ademhalingsoefeningen hielpen mij om de rust in mijzelf terug te vinden als de pesterijen mij ineens weer overvielen.
• Als laatste hielp het mij een gezonde uitlaatklep te zoeken, waardoor de pesterijen even naar de achtergrond verdwenen. Mij hielp het bijvoorbeeld om muziek te luisteren of te tekenen. Ik tekende dan vooral wat er zich tijdens de pestervaringen af had gespeeld.

Veel mensen voelen zich alleen met hun pestervaringen. Je bent niet alléén. Je bent krachtig dat je de pesterijen doorstaat en je staande houdt! Hopelijk lukt het om iemand in vertrouwen te nemen. Samen staan we sterker! Ik hoop met deze blog in ieder geval een stukje erkenning te kunnen bieden.

Wat is jouw ervaring met pesten? Heb jij bemoedigende woorden voor mensen die gepest worden? Of heb jij nog tips? Ik zie je reactie graag tegemoet!